In het schoolondersteuningsprofiel (SOP) legt het schoolbestuur vast welke extra ondersteuning de school kan bieden aan leerlingen met extra ondersteuningsbehoeften en hoe de ondersteuning is georganiseerd. Op basis van de schoolondersteuningsprofielen van de scholen beoordeelt het samenwerkingsverband passend onderwijs of er in de regio een dekkend ondersteuningsaanbod is.
Het schoolondersteuningsprofiel:
- is gerelateerd aan het schoolplan (het onderwijskundig beleid) en de schoolgids (wijze waarop ondersteuning wordt vormgegeven);
- is een verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag van de school;
- wordt geschreven door de directie van de school, in samenspraak met het team en het bestuur;
- wordt tenminste eenmaal per 4 jaar vastgesteld;
- moet ter advisering worden voorgelegd aan de medezeggenschapsraad.
Wettelijk kader
Het SOP is een dynamisch instrument, dat ouders, leraren en school handvatten geeft om passend onderwijs praktisch vorm te geven. Het biedt houvast bij het beantwoorden van de vraag of de school in staat is om een leerling passende onderwijsondersteuning te bieden en speelt daarom een belangrijke rol bij de toelating van leerlingen. Kan de school de benodigde ondersteuning niet zelf bieden, dan moet de school in overleg met ouders op zoek gaan naar een passende plek op een andere school binnen het samenwerkingsverband.
Het wettelijk kader schrijft voor dat het SOP minstens eenmaal in de vier jaar door het bevoegd gezag wordt vastgesteld. Het SOP beschrijft welke voorzieningen zijn getroffen voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Zo beschrijft de school in het SOP:
- wat de school kan bieden aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Het SOP beschrijft de basisondersteuning (vastgesteld in het samenwerkingsverband) en de aanvullende ondersteuningsmogelijkheden die de school biedt;
- welke ambities de school in dit kader heeft voor de toekomst;
- een inventarisatie van de expertise die aanwezig is en/of verder moet worden
ontwikkeld; - de consequenties voor scholing van leraren.
Wetsvoorstel
De afgelopen periode heeft het ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschap samen met verschillende veldpartijen hard gewerkt aan de totstandkoming van het wetsvoorstel ‘Versterking positie ouders en leerlingen’. Een van de onderdelen uit dit wetsvoorstel betreft het opnemen van het Schoolondersteuningsprofiel (SOP) in de schoolgids. Aanleiding hiervoor was de Evaluatie Passend Onderwijs, waaruit blijkt dat scholen het SOP ervaren als een ‘papieren tijger’. Daarnaast zou het document weinig steun zijn voor ouders: het SOP is niet altijd goed vindbaar, weinig informatief en veel ouders kennen het bestaan ervan niet.
Het voornemen was om het wetsvoorstel per 1 augustus 2024 in werking te laten treden. Het wetsvoorstel is eind 2023 ingediend bij de Tweede Kamer. Nu blijkt dat inwerkingtreding per 1 augustus 2024 niet meer haalbaar is.
Het voorstel is op 23 april 2024 met algemene stemmen aangenomen door de Tweede Kamer. De Eerste Kamercommissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) bespreekt op 14 mei 2024 de procedure. De wijzigingen treden naar verwachting in werking per 1 augustus 2025.
Meer informatie over de stand van zaken rond het volledige wetsvoorstel vind je hier
Het Steunpunt Passend Onderwijs en team Vensters hebben de afgelopen periode samen met een werkgroep van onderwijsprofessionals al hard gewerkt om de indicator ‘Ondersteuning van leerlingen’ op Scholen op de kaart te vernieuwen. De indicator in Vensters is aangepast aan de hand van toekomstige wetgeving over het beschrijven van de extra ondersteuning die een school biedt in de schoolgids. Concreet betekent de aanpassing voor het SOP op Scholen op de kaart dat de informatie over de extra ondersteuning voor scholen beter te omschrijven is. Voor ouders is de informatie beter te vinden én te begrijpen.
De vernieuwde indicator is vanaf nu beschikbaar. Meer informatie over het wetsvoorstel is ook via deze links terug te lezen.
- Aangepaste indicator Scholen op de kaart: inzicht in extra ondersteuning
- Terugblik webinar over de voortgang verbeteragenda passend onderwijs
- Wetsvoorstel
- Memorie van toelichting
Onderdeel SchoolOndersteuningsProfiel in de schoolgids
Inwerkingtreding op 1 augustus 2025. De schoolgids wordt gewoonlijk in het voorjaar opgesteld voor het daaropvolgende schooljaar. Om te voorkomen dat scholen de schoolgids opnieuw moeten vaststellen naar aanleiding van het wetsvoorstel, is de inwerkingtredingsdatum van dit onderdeel later.
In gesprek over het schoolondersteuningsprofiel
Dit door het Steunpunt Passend Onderwijs ontwikkelde instrument kunnen scholen gebruiken om het SOP te verlevendigen en levend te houden in de school en geeft hiervoor praktische tips en bevat stappen om binnen de school het gesprek hierover te voeren.
Scan passend onderwijs
De scans passend onderwijs geven schoolteams en samenwerkingsverbanden handvatten om het gesprek te voeren over passend onderwijs in de school. Er zijn drie scans: voor scholen, voor bestuurlijke samenwerking en de ondersteuningsscan ter voorbereiding van een visitatie.
